Yüzükçü Hanı

Osmanlı han mimarisi içinde tek avlulu, iki katlı hanlar grubuna girer. Hanın cümle kapısında yer alan tarih kitabesinde, "H. 1215" (M.1800) yazılıdır. Hanın ilk sahibi Battal Bey'in kızı Asiye ve Hacı Osman Bey'in kızı Emine Hatun olarak kaynaklarda geçmektedir. Yol ve arsa durumuna göre yerleştirilmiş olan hanın, zemin ve üst katları değişik bir plan şekline sahiptir. Zemin kattaki mekanlar avluyu dört taraftan çevrelediği halde, üst kattaki odalar kuzeyden ve batı kısmının kuzey, köşesinden avlu geçidinin üzerine kadar kuşatır. Zemin katta hana girişi sağlayan kapı, 2.90 m. dışa taşma ile anıtsal bir görüntü kazanmıştır. Kapı açıklığı yuvarlak kemerli olup, üstten sivri kuşatma kemeri ile çevrelenmiştir. Avlu geçidinin kuzey ve güney tarafında üç oda, bir niş ve üst katla bağlantıyı sağlayan taş basamaklı merdiven yer almaktadır. Hanın üst katına avlu geçitinin kuzey-doğu köşesinde yer alan merdivenle çıkılır. Bu kat "L" şeklinde bir plana sahiptir. Bu katta mevcut olan dokuz odadan yedi adedi 'U' şekline yakın bir revaka, diğerleri de sofaya açılır. Hanın inşasında siyah ve beyaz kesme taş kullanılmıştır. Siyah taş yalnızca cümle kapısında kullanılmış, diğer kısımlarda ise sarımtırak renkte küfeki kesme taş kullanılmıştır. Kesme taşın yanında ahşap ve kiremit malzemeye de yer ver- ilmiştir. Tek katlı olan mekanların sivri beşik tonozları, üstten sıkıştırılmış toprakla kapatılmıştır. Gaziantep'teki hanlar içerisinde küçük ölçekli bir yapıdır. Ayrıca diğer han yapılarından farklı bir özelliği de ahşap revaklı bölümüdür. Yapı sahibinden alınan bilgilere göre 100 yıl öncesine kadar konaklama amacıyla kullanılmış ve zamanın önemli kişilerine ev sahipliği yapmıştır. Günümüzde yapı, büyük ölçüde harap durumdadır. Özellikle 1. kattaki ahşap revaklı bölümün yıkılma tehlikesi bulunmaktadır. "L" şeklinde olan revağın doğu kısmı ve kuzey kısmın bir bölümü ise yıkık durumdadır. Günümüzde hanın zemin katı dükkan ve depo amacıyla kullanılmakta, birinci kat ise bakımsız halde boş durmaktadır.