Elbeyli Hanı (Büdeyri Hanı)

Osmanlı han mimarisi içinde tek avlulu iki katli hanlar grubuna girer. Yapının plan ve süsleme benzerliği nedeniyle 1890 tarihli Kürkçü Hanı ile aynı yıllarda inşa edildiği tahmin edilmektedir. Bu nedenlerle bu hanın 19. yüzyılın sonlarında yapıldığı düşünülmektedir. Yapının bir de çatı katı mevcuttur. Klasik Osmanlı han mimarisinin birçok özelliklerini üzerinde toplayan eser sabunhane ve han olmak üzere iki bölüm halinde inşa edilmiştir. Her iki kısmın üst katındaki mekanlar, yolcuların ikamet etmeleri amacıyla yapılmıştır. Sabunhane ile hanın müstakil birer cümle kapısı olduğu gibi, üst katlarında da birbirleriyle irtibatı sağlayan bir geçit yer alır. Bu plan özelliğiyle, Gaziantep'deki hanlar içinde tek örnektir. Hanın zemin katında, içte kareye yakın üstü açık bir avlunun etrafında sıralanan muhtelif hacimler, ön cephede ise dışa açılan tek katlı dükkanlar mevcuttur. Doğusundaki mekanların arkasında iki bölümlü ahır yer alır. Sabunhane Kısmı, biraz çarpık dikdörtgen plana sahip olan iç avluyu kuzey ve doğu taraflardan revakla kuşatmakta olup, diğer mekanlar da bu hacme açılırlar. Avlunun üzeri, üstten kiremit çatı ile kapatılarak sabunhanenin daha temiz olması sağlanmıştır. İç mekana ışık ise, çatının alt kısmında açılan pencerelerle sağlanmıştır. Güney cephede yer alan giriş ve dükkanlarda müdahaleler yapıldığı tespit edilmiştir. Sabunhaneye ön cepheden geçişi sağlayan mekan iptal edilerek dükkana dönüştürülmüştür. Ayrıca, diğer dükkanların olduğu mekanlar da bölünerek dükkan sayıları arttırılmıştır. Yapı günümüze kadar ayakta kalabilen sayılı hanlardan biridir.